Frans Heinrich Scheffer is 3 x mijn overgrootvader de oudste voorouder Scheffer die ik gevonden heb.
De oudste vermelding komt uit de bijlage bij de trouwakte van Franz Heinrich Scheffer uit 1836. Daar staan wel een aantal details in die ons verder helpen, maar ook veel vragen oproepen.
Heinrich trok als soldaat met het leger van Napoleon in 1810 mee in ‘ der Slavischen feldzug’, ik heb niet kunnen achterhalen welke veldtocht dat was. Het was een onrustige tijd, Napoleon was op het toppunt van zijn macht en deed verschillende veroveringen en sloot allerlei overeenkomsten, om die vervolgens net zo gemakkelijk te verbreken. Ik weet niet of Heinrich vrijwillig meeging, ik vermoed eerder gedwongen, zoals ook Nederlander gedwongen werden om in het Franse leger te dienen. Duidelijk is dat hij niet teruggekeerd is en niet duidelijk wat zijn ervaringen en ontberingen geweest zijn. Ik vrees het ergste en heb met hem te doen. Zijn vrouw Clara bleef achter met de kleine Franz Heinrich, nog maar 1 jaar oud. Van haar heb ik ook verder niet veel informatie, ze was eerder getrouwd geweest met Heinrich Werner zoals blijkt uit het volgende document. Ze is overleden op 19 februari 1817, pas 40 jaar oud, aan de tering of tuberculose.
Clara Beins ook Beijens woonde in Dissen, Iburg:
‘Die kurze französische Fremdherrschaft in der Zeit von 1803 bis 1813 (Iburg gehörte nacheinander zu Hannover, dem Königreich Preußen, dem “Königreich Westfalen” und dem Kaiserreich Frankreich) hat keine bleibenden Folgen gehabt. Das Gogericht hieß in der Franzosenzeit “Friedensgericht”. Als Gesetzbuch galt der “Code Napoleon”. Ob er in Iburg praktisch angewendet worden ist, ist uns nicht bekannt. Es sind keine Gerichtsakten aus dieser Zeit vorhanden.’
Als die Hannoveraner im November 1813 wieder eine “provisorische Regierungskommission für das Fürstentum Osnabrück” einrichteten, wurde die “Land-und Justizkanzlei” zum Obergericht zweiter Instanz und zur entscheidenden Kriminalbehörde umgestaltet. Das Gogericht Iburg wurde wie die übrigen Gogerichte wiederhergestellt, aber mit einer wesentlichen Änderung: Die Trennung von Justiz und Verwaltung wurde, dem Beispiel Hannovers folgend, aufgehoben. Das Gogericht ging im “Amt” Iburg auf. Dissen: Im April 1832 zerstörte ein Großbrand 32 Gebäude, 200 Menschen verloren ihr Dach über dem Kopf.
We weten niet waar in Dissen Clara met haar zoontje Franz Heinrich heeft gewoond. Ze leefde in onzekerheid omtrent het lot van haar man, ik ga er van uit dat ze werd opgevangen door de kerk, dat zal de Ev.-luth. St. Mauritius-Kirche in Dissen geweest zijn.
Franz Heinrich was pas 8 jaar toen hij wees werd. Hij werd glazenmaker en verver en heeft waarschijnlijk gewerkt bij het bedrijf waar ook zijn vader Heinrich werkzaam was. Na de grote brand in Dissen in 1832 had hij het kennelijk wel gezien in Dissen en vertrok hij naar Heemse, daarover meer in het volgende deel.